Konuşarak Öğren'i Ücretsiz Deneyin
Adjective Clauses (Niteleme Sıfatları)
“Adjective clause” ya da bir başka adıyla “relative clause” bir ismi niteleyerek sıfat görevi gören cümlecik anlamına gelmektedir. Sıfatlar niteledikleri ismin önünde kullanılırken, ‘relative clause’ tanımladığı isimden sonra gelir. Örnek vermek gerekirse:
e.g. Yesterday, I saw a black car which was parked in front of my house.
(Dün, evimin önüne parkedilmiş siyah bir araba gördüm.)
A black car bu cümlede isim olarak kullanılmış ve adjective clause ise hemen arkasından gelmiştir.
Türkçe’ye çevirdiğimizde adjective clause yine ismin önüne gelse de, İngilizcede adjective clause niteleyeceği ismin hemen arkasından gelmektedir.
Adjective Clause (Relative Clause) u cümle içinde kullanmak istiyorsak, aşağıda verilen kuralları göz önünde bulundurarak gramatik olarak doğru cümleler elde edebiliriz:
- Adjective clause un asıl görevi cümlelerimizi ekonomikleştirmektir. Nasıl mı? Buyrun örnek:
e.g. I hate people. They always complain. (İnsanlardan nefret ediyorum. Onlar hep şikayetlenirler)
İki farklı cümle tek bir cümlede bir relative clause sayesinde birleştirilebilir.
e.g. I hate people who/that always complain. (Hep şikayetlenen insanlardan nefret ediyorum)
- “who, which, that,…” kullanarak özneyi ve nesneyi tanımlayabiliriz. Tabii ki bunları rastgele kullanmıyoruz. “Who” insanları tanımlarken, “which” hayvanları ve tüm cansız varlıkları tanımlarken kullanılır. “That” ise hem “who” olarak hem de “which” olarak kullanabileceğimiz joker zamirimizdir.
e.g. I spent my holiday in a village which/that is famous for its hilly landscapes and rivers. (Tatilimi tepe manzaraları ve nehirleriyle ünlü olan bir köyde geçirdim)
e.g. I hate people who/that are always angry. (Her zaman sinirli olan insanlardan nefret ederim.)
- Adjective clause genellikle tanımladığı isimden hemen sonra gelir ama bazen tanımlanan isim ile adjective clause arasına başka sözcükler girebilir. Örneğin :
e.g. I saw his car in the garage which was supposed to be under repair. (Tamirde olması gereken arabasını garajda gördüm. )
Bu cümlede adjective clause olan “which” ile nitelediği isim arasına bir yer edatı girmiş. (in the garage) ama burada which’in nitelediği isim “garage” değil “his car” olacaktır.
Relative Clause kurarken kullandığımız zamirleri teker teker inceleyelim:
Relative Clause Zamirleri
Who / Whom
Cümle kurarken niteleyeceğimiz isim bir kişi ya da insan topluluğuysa who ya da whom kullanılır. Whom ‘un tek farkı daha formal cümlelerde kullanılmasıdır. Yani resmi cümlelerde.
E.g. Many people who/whom wanted to protest the administrators gathered outside the stadium.
(Yönetimi protesto etmek isteyen birçok insan stadyumun dışında toplandı)
Whose
Relative clause’daki “his, her, their…” gibi bir iyelik zamiri ana cümledeki niteleyeceği isme gönderme yapıyorsa “whose” zamiri kullanılır. “Whose” zamirinin ardından mutlaka bir isim gelmelidir.
e.g. The police questioned the neighbour. His son was missing. -Polis komşuyu sorguya çekti. Onun oğlu kayıptı.
Relative Clause versiyonu -> The police questioned the neighbour whose son was missing. – Polis, oğlu kayıp olan komşuyu sorguya çekti.
Which
Hayvanlar ya da cansız nesneleri cümle içinde nitelemek için which zamirini kullanırız.
e.g. The studies which scientists have recently carried out reveals some interesting facts about penguins. (Bilim insanlarının son zamanlarda yürüttüğü çalışmalar, penguenlerle ilgili ilginç bilgiler ortaya çıkarıyor.)
Which zamiri sadece kendisinden önce gelen bir isme değil aynı zamanda cümlenin tamamına da gönderme yapabilir.
e.g. The famous athlete was disqualified from tournament, which disappointed his fans a lot. (Ünlü atlet turnuvadan diskalifiye edildi, ki bu onun fanlarını oldukça hayal kırıklığına uğratmıştır.)
Damla read books quickly, which caused her to miss a lot of details.
(Damla kitapları çabucak okur, ki bu onun birçok detayı kaçırmasına sebep olmuştur)
Yukarıdaki iki örnekte de which zamiri, virgülden öncesinde kullanılan tüm cümleyi nitelemiştir.
That
Bu zamir, joker zamir olarak da adlandırabilir. “whose” dışında her relative zamirinin yerine kullanılabilir. Sadece virgülden sonra kullanılmaz.
E.g. The studies that scientists have recently carried out reveals some interesting facts about penguins. (Bilim insanlarının son zamanlarda yürüttüğü çalışmalar, penguenlerle ilgili ilginç bilgiler ortaya çıkarıyor.)
E.g. Many people that wanted to protest the administrators gathered outside the stadium.
(Yönetimi protesto etmek isteyen birçok insan stadyumun dışında toplandı)
Where
Relative clause’da tanımlanan isim bir yer bildiriyorsa relative pronoun olarak where kullanılır.
e.g. The hotel where you can stay for the night is not far from here.
Nitelenecek olan yer ismi dolaylı tümleç değil de özne veya nesne durumundaysa where yerin which ya da that kullanılır. İngilizcede bir yer isminin nesne/özne olarak mı yoksa dolaylı tümleç olarak mı kullanıldığını anlamak için, bu ögelere nerede ve ne sorularını sormak gerekir.
E.g. Paris is the capital of France. It is one of the world’s leading business amd cultural centres. (Paris Fransa’nın başkentidir. O, dünyanın önde gelen iş ve kültür merkezidir.)
Relative clause versiyonu -> Paris, which is the capital of France, is one of the world’s leading business amd cultural centres. (What is the capital of France?) Cevap öznemiz olan Paris bu yüzden which kullanırız.
Atatürk Olympic Stadium is the largest stadium in Turkey. The finals of the UEFA events are held there. (Atatürk Olimpik Stadyumu, Türkiye’nin en büyük stadyumudur. UEFA etkinliklerinin finalleri orada yapılır)
Relative Clause versiyonu -> Atatürk Olympic Stadium, where the finals of the UEFA events are held, is the largest stadium in Turkey. (Where are the finals of the UEFA events held?)
When
Relative clause da nitelenen isim gün, saat ya da yıl gibi bir zaman sözcüğüyse zamir olarak when kullanılır.
e.g. September 11th 2001 is an unforgettable day in American history when the Twin Towers were attacked by terrorists. (11 Eylül 2001 Amerikan tarihinde unutulmaz bir gündür ki o tarihte İkiz Kuleler’e teroristler tarafından saldırılmıştır.)
Yukarıdaki örnek cümlede relative zamiri ile niteleceği isim arasına isim girmiş olsa da, yukarıda söylediğimiz gibi nitelediği isim burada history değil , day olacaktır.
Why
Genelde reason (sebep) sözcüğünden sonra why ya da that kullanılabilir.
I really don’t understand the reason why/that people fight. (Gerçekten insanların neden dövüştüğünü anlamıyorum)
- Relative Clause ile ana cümle arasındaki zaman uyumuna dikkat etmeliyiz. Ancak, bazen zamanlarda farklılık görülebilir. Örneğin :
e.g. The man who is talking to your father has rented my flat. (Babanla konuşuyor olan adam benim dairemi kiralamıştı.)
Bu cümlede relative clause un olduğu yerdeki fiil şimdiki zamandan bahsederken, cümlemizin asıl fiili “has rented” yakın geçmiş zamandan bahsetmektedir. Bu geçerlidir.
Relative clause’lar iki farklı türde kullanılabilir:
Defining Adjective Clause (Tanımlayıcı Sıfat Tamlaması)
- Cümle içinde kullanıldığında, nitelediği isim hakkında bize tanımlayıcı ve gerekli bilgi verir.
- “who, whom, that, which, whose, where, when,why” kullanılır.
- Relative Clause ana cümleden virgülle ayrılmaz.
Örnek:
The ingredients which you are going to use to cook the dish are in the fridge.
(Yemeği pişirmek için kullanacağın malzemeler dolabın içinde.)
Bu cümlede de gördüğümüz gibi, kullandığımız relative clause « ingredients » (malzemeler) i tanımlayıcı nitelikte ve gereksiz bir ayrıntı değil.
Non- Defining Adjective Clause (Tanımlamayan Sıfat tamlaması)
- Nitelediği isim (özel isim ya da zaten tanımlanmış bir isim) hakkında fazladan bilgi verir ve bu bilgi cümlenin anlaşılması için gerekli değildir.
- “that” dışındaki hepsi (who, whom, whose, where, when, which) kullanılabilir. That kullanılamaz. Virgülden sonra that gelmez.
- Relative clause ise cümleden virgülle ayrılır.
Örnek:
Truman Show, which is a Jim Carrey’s movie, was released in 1998.
Bu cümlede, Truman Show filminin tanımlamayan sıfat tamlaması virgülle ayrılmış çünkü gerekli bir bilgi değil. Yani bizim esas cümlemizi karşı tarafın anlaması için verilmesi gereken bir bilgi değil.
ÖZET
Niteleme Sıfatı Nedir?
Niteleme sıfatları, kelimelere, nesneler renk, biçim, durum anlamları katarak zenginleşmesini sağlarlar.
Relative Clause Nedir?
Relative clause İngilizce’de niteleme sıfatları olarak ifade edilir. İsmi niteleyerek sıfat görevi görür ve isimden sonra gelir.
Defining Adjective Clause Nedir?
Nitelediği isim hakkında bilgi verir ve tamamlayıcı sıfatlar olarak ifade edilir. who, whom, that, which, whose, where, when,why yardımcıları kullanılır.
Non-Defining Adjective Clause Nedir?
Tanımlamayan niteleme sıfatı olarak da ifade edilir. Nitelediği isme fazladan bilgi katar ve cümlenin anlamını değiştirmez.
Online İngilizce Konuşma Kursu: Konuşarak Öğren