Konuşarak Öğren'i Ücretsiz Deneyin
İngilizce öğrenmesi en kolay yabancı dillerden biri, fakat ne yazık ki İngilizce cümleler yalnızca “özne, yüklem, nesne” üçlemesinden oluşmuyor.
Cümleler uzuyor da uzuyor, bağlaçlarla birbirine bağlanan bir sürü ek cümle, bu ek cümlelerde de ufak tefek gramer kurallarıyla birbirine bağlanmış, lokomotif gibi uzayan küçük küçük tümceler.
Evet, İngilizce öğrenmesi en kolay yabancı dillerden biri, ama kuralları bilmezseniz bu uzun lokomotif yanınızdan geçer gider, siz de anlamadan bakakalırsınız. Bunun olmasını istemiyorsanız bu yazımızı pür dikkat okumalısınız, çünkü şimdi o lokomotifi oluşturan vagonlardan birini öğreneceğiz.
İlgi Zarfları Ne İşe Yarar?
Peki “Adverb” nedir? Adverb Türkçedeki “Zarf”‘ın İngilizce karşılığıdır.
“Relative adverbs” yani Türkçe adıyla “ilgi zarfları” aslen zarf olan where, when, why gibi kelimeler normal bir zarftan çok daha fazlasını yapabilen, cümleleri uzatabilen zarflardır. Uzatmakla ne demek istiyorum?
- This is the school. I have studied here for 5 years. (Bu o okul. Burada 4 yıl öğrenim gördüm.)
- This is the school where I have studied for 5 years. (Bu 4 yıl öğrenim gördüğüm okul.)
Gördünüz mü? İki örnek de aynı anlama geliyor, hiçbir anlam değişimi yok. Türkçe çevirisi farklı gibi görünse de o çeviriyle alakalı bir şey, ama İngilizce örneklerin ikisi de aynı anlama geliyor.
Ama ilk örneğimde ifade etmek istediklerimi 2 ayrı ana cümlede ifade ederken, ikinci örneğimde aynı anlam için tek bir cümle kullandım ve cümlelerimi ana cümle ile tümce olarak ayırarak “her cümlede yalnızca bir yüklem olmalı” kuralımı ilgi zarfı yardımıyla korumuş oldum. Biraz karışık, değil mi?
Ana Cümle ve Ardından Gelen Tümce
İngilizce dilinde, tıpkı Türkçe’de olduğu gibi, çok genel bir cümle kuralımız var: Bir cümlede ancak bir özne ve yüklem olabilir.
Ama ben bir cümlede birden fazla özne ve fiil kullanmak istiyorum, tamam o fiil yüklem olmasın ama kullanmak istiyorum, o zaman ne yapmalıyım? Çözümlerden biri tam da bizim konumuz: ilgi zarfları.
- This is the school. I have studied here for 5 years.
Yukarıdaki örneğimizde iki bağımsız cümlemiz var. Her cümlede bir özne, bir de yüklem olabilir. Bu ikisi bir cümlenin kral ve kraliçesi gibidir. Bir yerde birden fazla kral ve kraliçe olamaz, değil mi?
Örneğimizdeki ilk cümle olan “This is the school” cümlesinde özne: “this”, yüklem de: to be yani “is” çünkü tense’imiz Simple Present.
Örneğimizdeki ikinci cümle olan “I have studied here for 5 years” cümlesindeki özne: “I”, yüklem: “study” fiili ama tense’imiz Simple Present Perfect olduğu için çekimlenerek “have studied” olmuş.
Şimdi sihirli asamı kullanarak bir büyü yapacağım ve bu iki birbirinden bağımsız, ayrı ayrı özne ve yüklemi olan, yani ayrı ayrı kral ve kraliçesi olan cümleyi birleştireceğim:
- This is the school where I have studied for 5 years.
İşte bu kadar, artık bir cümlem var. Ama bir dakika! Bu şimdi bir cümle olduysa benim yalnızca bir öznem ve bir yüklemim olabilir, peki şimdi hangisi özne ve yüklem oldu, onu nasıl belirleyeceğiz?
Çok basit: ilgi zarfı olan where’den hemen sonraki artık bağımsız bir cümle değil, bir başka cümlenin boyunduruğunda bir tümce oluverdi. Yani burada öznemiz “this”, yüklemimiz de: to be yani “is”. Geri kalanlar bu ana cümleye bağlı bir tümce artık. Hemen örnekler veriyorum.
Ana Cümle ve Ardındaki Tümceyi Birleştirme Örnekleri
- Now I am going to the forest. The picnic will be held there.
- Now I am going to the forest where the picnic will be held.
- She is in the kitchen. The guests are eating there.
- She is in the kitchen were the guests are eating.
- The music concert will be in Parkorman. You can you there with the public bus 25G.
- The music concert will be in Parkorman where you can go with the public bus 25G.
Bu cümleleri birleştirirken yaptığım tek şey ana cümlemi seçmek, ardından o cümlenin bittiği yere “where” ilgi zarfını yerleştirmek ve hemen ardından da diğer cümlemi olduğu gibi koymak oldu. Bu kadar.
Buraya kadar sorun yoksa tebrik ederim, bu relative adverbs konusunun en zor kısmını geride bıraktınız. Bundan sonrası yukarıda anlattıklarımı diğer ilgi zarflarını uygulamaktan başka bir şey değil.
İlgi Zarfları Yerine Kullanabilecek Kelimeler
Bu bahsi geçen zarfların yerine kullanabileceğimiz başka kelimeler de var, ama kullanım tamamen aynı. O yüzden ayrıca uzun uzun onları anlatmayacağım. Her cümlenin altında aynı cümleyi in which, on which ve for which ile nasıl kurarım onlara da örnekler verdim.
- I don’t know the place where she is right now.
- I don’t know the place in which/at which she is right now.
- My family has been living in this house where there is a huge backyard with olive trees.
- My family has been living in this house in which/at which there is a huge backyard with olive trees.
- I don’t know the day when he is coming back.
- I don’t know the day on which/in which he is coming back.
- Jane didn’t know the day when Mark would come back.
- Jane didn’t know the day on which/in which Mark would come back.
- I don’t know (the reason) why you are such an untidy roommate.
- I don’t know the reason for which you are such an untidy roommate.
- Do you see (the reason) why I can’t travel with you to Japan? I have no money!
- Do you see the reason for which I can’t travel with you to Japan? I have no money
Relative Adverbs konumuz hiç de göründüğü kadar zor değilmiş, değil mi? Cümlede çok bir değişiklik yapmıyorsunuz, ana cümle ve tümce hangileri biliyorsanız anlamda da sıkıntı yaşamaz her şeyi doğru anlarsınız.
Şimdi İngilizce makale ödevlerinizde cümleleri istediğiniz kadar uzatabilir, yabancı arkadaşlarınızla konuşurken cümlenizdeki isimleri ayrı tümcelerde tarif edebilirsiniz.
Online İngilizce Konuşma Kursu: Konuşarak Öğren